W dniach 9 i 10 września 2021 r. Narodowe Centrum Nauki świętowało swój jubileusz. Dziesięć lat temu w Polsce utworzono niezależną agencję grantową, której celem jest finansowanie najlepszych projektów w zakresie badań podstawowych. NCN oficjalnie rozpoczęło działalność 4 marca 2011 r., a już kilkanaście dni później ogłosiło pierwsze konkursy.

Przez tę dekadę stworzyliśmy nowoczesny, konkurencyjny system grantowy, oparty na transparentnym procesie ewaluacji wniosków, w którym główną rolę pełnią zagraniczni eksperci. Przygotowaliśmy ofertę konkursów skierowanych do różnych grup badaczy, ze szczególnym wsparciem dla osób będących na początku kariery. Finansujemy projekty czołowych polskich naukowców, wychodząc z założenia, że wsparcie uczonych jest ważniejsze dla rozwoju nauki, niż inwestycje w infrastrukturę, na których do tej pory skupiała się polityka naukowa państwa. Stawiamy na jakość i dokładamy wszelkich starań by nasze granty wspierały najlepszych badaczy i najciekawsze projekty, bez względu na inne czynniki, np. geograficzne. Jednym z naszych priorytetów jest rozwijanie współpracy międzynarodowej, aby skutecznie wspierać badania realizowane przez zespoły polskie wspólnie z zagranicznymi partnerami oraz przyczyniać się do wzrostu znaczenia polskiej nauki w świecie. W duchu wyrównywania szans wprowadziliśmy regulacje wspierające równouprawnienie płci w nauce. Jesteśmy też żywo zaangażowani w propagowanie i wprowadzanie w europejskie realia otwartego dostępu do nauki.

Święto NCN to święto nauki w Polsce.

Zachęcamy do dalszego udostępniania w mediach społecznościowych postów i relacji z #10latNCN i #10yearsNCN.

Program

9 września 2021 r.

Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
Plac Św. Ducha 1
18:00–19:00

Otwarcie

  • prof. Zbigniew Błocki, dyrektor NCN
  • Wojciech Murdzek, sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki (połączenie zdalne)
  • prof. Jacek Kuźnicki, przewodniczący Rady NCN
  • prof. Marc Schiltz, przewodniczący Science Europe, sekretarz generalny Luxembourg National Research Fund
  • prof. Katja Becker, przewodnicząca German Research Foundation, członkini Rady Global Research Council (połączenie zdalne)
  • Pokaz filmu na 10-lecie NCN
19:00-19:30

Wystąpienie prof. Åsy Wikforss z Uniwersytetu Sztokholmskiego

Science Denial in the Post-Truth Era

19:30-20:00

Koncert Sinfonietta Cracovia

Dyrygent: Edmon Levon

  • Rodion Szczedrin – Suita Carmen na motywach opery G. Bizeta
  • Krzysztof Penderecki – Trzy utwory w dawnym stylu

10 września 2021 r.

Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie
Rynek Główny 25
10:00–10:10

Otwarcie

10:10–11:20

Panel dyskusyjny Nauka w czasie pandemii

Prowadząca: prof. Małgorzata Kossowska, Uniwersytet Jagielloński

Paneliści:

  • prof. Jacek Jemielity, Uniwersytet Warszawski
  • prof. Peter Strohschneider, Munich University
  • dr Alice Valkárová, European Research Council, Czech Science Foundation (GACR)
  • prof. Stephan Lewandowsky, University of Bristol
11:20–11:40

Przerwa

11:40–12:30

Prezentacje laureatów konkursów NCN

  • prof. Grzegorz Pietrzyński, Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN
  • dr Katarzyna Cantarero, SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wydział Psychologiczny we Wrocławiu
  • dr Sebastian Glatt, Małopolskie Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego
12:30–13:45

Panel dyskusyjny Otwarta nauka

Prowadząca: prof. Marta Miączyńska, Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie

Paneliści:

  • prof. Andrzej Jajszczyk, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, European Research Council
  • dr Kostas Glinos, European Commission (połączenie zdalne)
  • Sarah Jones, European Open Science Cloud, GÉANT
  • Hans de Jonge, Dutch Research Council (NWO)
13:45–14:00

Podsumowanie obchodów 10-lecia NCN

Lokalizacja

Już od dziesięciu lat gramy dla polskiej nauki wspierając badaczy pracujących w Polsce.

Pierwszy dzień obchodów – 9 września

Od początku istnienia naszym głównym celem było stawianie na jakość badań w oparciu o najlepsze standardy obowiązujące w nauce światowej. Konsekwentnie dążymy do zwiększenia znaczenia polskiej nauki w świecie. – podkreślił w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie podczas uroczystej gali podsumowującej działalność Narodowego Centrum Nauki dyrektor, prof. Zbigniew Błocki.

W ciągu 10 lat działalności ogłosiliśmy ponad 200 konkursów i przyznaliśmy ponad 23 tysiące grantów. Od zera stworzyliśmy sprawiedliwy i transparentny system ewaluacji wniosków, w którym główną rolę pełnią zagraniczni eksperci. Finansujemy badania czołowych polskich naukowców, wychodząc z założenia, że najistotniejszym czynnikiem rozwoju polskiej nauki jest wsparcie wysoko wykwalifikowanej kadry badawczej.

Warto podkreślić fakt, iż działając dla naukowców NCN jest zorganizowany i prowadzony przez naukowców i ma to swoje wymierne efekty – zaznaczył podczas gali prof. Jacek Kuźnicki, przewodniczący Rady NCN. – W opinii wielu osób z Polski i zagranicy jakość wniosków grantowych w ciągu 10 lat działania NCN znacząco się poprawiła. Realizowane projekty są na coraz wyższym poziomie, co widać m.in. w postaci wzrastającej liczby publikacji w najlepszych czasopismach światowych – dodał.

Budżet Centrum przeznaczony na finansowanie projektów wraz z biegiem lat rósł od niespełna 300 milionów złotych w 2011 roku do 1,3 mld złotych w roku 2021.

Uważam, że to w jaki sposób dany kraj traktuje tak dalekosiężne inwestycje jak finansowanie badań, jest jednym z wyznaczników nowoczesnego patriotyzmu, z tego typu inwestycji będą nas rozliczać przyszłe pokolenia. W tym kontekście z ogromną satysfakcją chciałbym odnotować informację z ostatnich dni, że po trzech latach zastoju w finansowaniu NCN, w budżecie na rok 2022 Ministerstwo Edukacji i Nauki zdecydowało się na wyraźny wzrost dotacji celowej Centrum o 150 mln zł, czyli o ponad 12% – podkreślił dyrektor NCN podczas swojego przemówienia.

Rośnie również liczba projektów finansowanych z funduszy zagranicznych, w tym z Komisji Europejskiej. NCN jest jednym z największych polskich odbiorców funduszy programów ramowych a środki te przeznacza dla naukowców pracujących w Polsce.

Podczas uroczystej gali gratulacje i słowa uznania przekazali Przemysław Czarnek, minister edukacji i nauki, Wojciech Murdzek, sekretarz stanu w ministerstwie edukacji i nauki, Marc Schiltz, przewodniczący organizacji Science Europe oraz Katja Becker, przewodnicząca Rady Zarządzającej Global Research Council (GRC). Zebrani goście mieli również okazję wysłuchać wykładu filozofki oraz członkini Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk Åsy Wikforss pt. Science Denial in the Post-Truth Era. Uroczystość zakończył koncert Orkiestry Stołecznej Królewskiego Miasta Krakowa Sinfonietta Cracovia pod batutą Edmona Levona.

Drugi dzień obchodów – 10 września

Drugiego dnia obchodów 10-lecia NCN przedstawiciele polskich oraz europejskich instytucji finansujących badania naukowe oraz naukowcy reprezentujący różne dziedziny nauk zgromadzili się w Międzynarodowym Centrum Kultury, aby w ramach jubileuszowej konferencji dyskutować o nauce w czasie pandemii oraz o otwartym dostępie (open access).

Zaproszeni goście zastanawiali się nad tym, jaki wpływ ma pandemia na prowadzenie badań naukowych, jakie wyzwania stawia przed naukowcami oraz w jaki sposób nauka może wspierać państwa i społeczeństwa w funkcjonowaniu w pandemicznej rzeczywistości. Drugi panel dyskusyjny skupił się na otwartym dostępie do treści naukowych, przede wszystkim w kontekście inicjatywy cOAllition S, w ramach której europejskie agencje finansujące badania naukowe przyjęły Plan S mający na celu dążenie do pełnego i natychmiastowego (bez embarga czasowego) dostępu do publikacji zawierających wyniki badań będących efektem realizacji projektów badawczych finansowanych lub współfinansowanych ze środków publicznych.

Ważnym elementem konferencji były prezentacje trzech laureatów konkursów Narodowego Centrum Nauki, którzy dzięki finansowaniu z NCN mogli zbudować umiędzynarodowione zespoły naukowe, prowadzić przełomowe badania i osiągnęli wyniki na światowym poziomie. O swoich badaniach opowiedzieli prof. Grzegorz Pietrzyński (Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN), dr Katarzyna Cantarero (SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wydział Psychologiczny we Wrocławiu) oraz dr Sebastian Glatt (Małopolskie Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego).

Reportaż z obchodów

Wspólne świętowanie tego okrągłego jubileuszu rozpoczęliśmy od uroczystej gali a zakończyliśmy rozmowami o nauce w pandemii oraz otwartym dostępie do treści naukowych.

Galeria zdjęć

PUBLIKACJA JUBILEUSZOWA

pobierz
publikację

Kalendarium

2010
15 grudnia
wręczenie nominacji pierwszym 24 naukowcom powołanym do zasiadania w Radzie NCN oraz wybór prof. dra hab. Michała Karońskiego na przewodniczącego Rady
2011
4 marca
uroczysta inauguracja działalności NCN, powołanie pierwszego dyrektora NCN prof. dra hab. inż. Andrzeja Jajszczyka
zdjęcie do wydarzenia
15 marca
ogłoszenie konkursów: OPUS 1, PRELUDIUM 1, SONATA 1, HARMONIA 1. W pierwszej edycji, konkursy miały nazwy opisowe.
15 czerwca
ogłoszenie pierwszej edycji konkursu MAESTRO dla doświadczonych naukowców
15 grudnia
ogłoszenie nowego konkursu FUGA na staże podoktorskie
2012
15 marca
ogłoszenie konkursu SONATA BIS 1 na projekty badawcze mające na celu powołanie nowego zespołu naukowego
24 maja
dołączenie NCN do Science Europe, stowarzyszenia europejskich organizacji i instytucji naukowych finansujących lub prowadzących badania naukowe
15 listopada
ogłoszenie konkursu SYMFONIA 1 na międzydziedzinowe projekty badawcze
15 grudnia
ogłoszenie konkursu ETIUDA 1 na stypendia doktorskie
2013
8-9 maja
pierwsze Dni Narodowego Centrum Nauki, które odbyły się na Śląsku
zdjęcie do wydarzenia
9 maja
wręczenie Nagrody NCN 2013
zdjęcie do wydarzenia
16 grudnia
ogłoszenie we współpracy z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju pierwszej edycji konkursu TANGO
2014
19 lutego
podpisanie porozumienia o współpracy między NCN a Niemiecką Wspólnotą Badawczą (DFG)
zdjęcie do wydarzenia
8-9 kwietnia
Dni NCN w Lublinie
zdjęcie do wydarzenia
20 maja
posiedzenie Zgromadzenia Ogólnego Science Europe w Krakowie
zdjęcie do wydarzenia
12 września
ogłoszenie pierwszego konkursu BEETHOVEN na polsko-niemieckie projekty z zakresu nauk humanistycznych i społecznych
9 października
wręczenie Nagrody NCN 2014
zdjęcie do wydarzenia
2015
4 marca
powołanie na stanowisko dyrektora NCN prof. dra hab. Zbigniewa Błockiego
zdjęcie do wydarzenia
13-14 maja
Dni NCN w Szczecinie
zdjęcie do wydarzenia
15 września
ogłoszenie konkursu POLONEZ 1 dla naukowców przyjeżdżających z zagranicy
7 października
wręczenie Nagrody NCN 2015
zdjęcie do wydarzenia
14 października
Komisja Europejska przeznacza 10 mln euro na koordynowany przez NCN międzynarodowy program QuantERA, którego celem jest wspieranie badań z zakresu technologii kwantowych
2016
4 marca
jubileusz 5-lecia działalności NCN
zdjęcie do wydarzenia
11-12 maja
Dni NCN w Olsztynie
zdjęcie do wydarzenia
12 października
wręczenie Nagrody NCN 2016
zdjęcie do wydarzenia
16 listopada
podpisanie porozumienia o współpracy między Narodowym Centrum Nauki a Litewską Radą ds. Nauki (LMT) w sprawie konkursu na polsko-litewskie projekty badawcze
1-2 grudnia
spotkanie w Lizbonie inaugurujące program QuantERA
15 grudnia
wybór nowego przewodniczącego Rady NCN, prof. dra hab. Janusza Janeczka
15 grudnia
ogłoszenie nowych konkursów: SONATINA 1, UWERTURA 1, MINIATURA 1 oraz przejście na elektroniczny system składania wniosków
2017
13 stycznia
ogłoszenie pierwszego konkursu QuantERA na projekty badawcze w obszarze technologii kwantowych
10-11 maja
Dni NCN w Kielcach
zdjęcie do wydarzenia
4 lipca
podpisanie porozumienia z Towarzystwem Maxa Plancka (MPG) w sprawie utworzenia w Polsce sieci Centrów Doskonałości Naukowej Dioscuri
15 września
ogłoszenie pierwszej edycji konkursu DAINA na polsko-litewskie projekty badawcze
10 października
wręczenie Nagrody NCN 2017
zdjęcie do wydarzenia
7 listopada
ogłoszenie pierwszego konkursu DIOSCURI na utworzenie Centrów Doskonałości Naukowej Dioscuri w Polsce
15 grudnia
pierwszy „Okrągły stół”, czyli spotkanie środowiska naukowego z dyrekcją i Radą NCN w siedzibie Centrum
2018
9 kwietnia
podpisanie porozumienia z Austrian Science Fund (FWF) w sprawie organizacji konkursu na polsko-austriackie projekty badawcze
8-9 maja
Dni NCN w Gdańsku
zdjęcie do wydarzenia
15 czerwca
ogłoszenie konkursu SHENG 1 na polsko-chińskie projekty badawcze
4 września
przystąpienie Narodowego Centrum Nauki do cOAlition S i znalezienie się w gronie sygnatariuszy Planu S
10 października
wręczenie Nagrody NCN 2018
zdjęcie do wydarzenia
23 października
podpisanie przez dyrektora NCN deklaracji San Francisco Declaration on Research Assessment (DORA)
17 grudnia
uroczystość otwarcia nowej siedziby NCN przy ul. Twardowskiego 16, wręczenie nominacji nowym członkom Rady NCN i wybór nowej przewodniczącej Rady, prof. dr hab. Małgorzaty Kossowskiej
zdjęcie do wydarzenia
2019
4 marca
ponowny wybór prof. Zbigniewa Błockiego na stanowisko dyrektora NCN
15 marca
ogłoszenie konkursu MOZART 1 na polsko-austriackie projekty badawcze
15-16 maja
Dni NCN w Łodzi
zdjęcie do wydarzenia
7 czerwca
podpisanie umowy Programu Badania w ramach III edycji funduszy EOG i funduszy norweskich, w którym Narodowe Centrum Nauki pełni rolę operatora odpowiedzialnego za badania podstawowe
17 czerwca
podpisanie porozumienia między agencjami zrzeszonymi w inicjatywie Środkowoeuropejskiego Partnerstwa Naukowego (CEUS) w sprawie konkursu na projekty realizowane przez zespoły z Polski, Czech, Austrii i Słowenii
17 czerwca
ogłoszenie konkursów GRIEG i IdeaLab
1 lipca
ogłoszenie konkursu ALPHORN na polsko-szwajcarskie projekty badawcze
12 września
podpisanie porozumienia o współpracy z Narodową Agencją Wymiany Akademickiej (NAWA)
16 września
ogłoszenie pierwszej edycji konkursu PRELUDIUM BIS na projekty badawcze realizowane przez doktorantów w ramach przygotowywanych przez nich rozpraw doktorskich
9 października
wręczenie Nagrody NCN 2019
zdjęcie do wydarzenia
13 grudnia
drugi „Okrągły stół”, czyli spotkanie środowiska naukowego z dyrekcją i Radą NCN w siedzibie Centrum
2020
24 lutego
ogłoszenie międzynarodowego konkursu CEUS-UNISONO na dwu- lub trójstronne projekty badawcze dla zespołów z Austrii, Czech, Słowenii i Polski
16 marca
ogłoszenie konkursu POLS
30 marca
ogłoszenie konkursu Szybka ścieżka dostępu do funduszy na badania nad COVID-19 w odpowiedzi na sytuację światowej pandemii
14 października
ogłoszenie nazwisk laureatów Nagrody NCN 2020
11 grudnia
powstanie konsorcjum CHANSE koordynowanego przez NCN
2021
4 stycznia
ogłoszenie konkursu Weave-UNISONO na międzynarodowe projekty badawcze, organizowane we współpracy z zagranicznymi agencjami finansującymi badania naukowe w oparciu o procedurę Lead Agency Procedure (LAP)
9 marca
ogłoszenie konkursu CHANSE
17 czerwca
konferencja promująca program Badania podstawowe, finansowany w ramach funduszy EOG i funduszy norweskich
zdjęcie do wydarzenia
30 lipca
NCN we współpracy z NCBR ogłasza konkurs ARTIQ na dofinansowanie projektów w celu utworzenia trzech Centrów Doskonałości w obszarze sztucznej inteligencji

Patronat medialny

Narodowe Centrum Nauki

Media społecznościowe