Styczniowe posiedzenie Rady NCN

W dniach 8-10 stycznia 2014 r. odbyło się kolejne posiedzenie Rady NCN, podczas którego nie tylko dokonano podsumowania pierwszych lat działalności Centrum, ale także przeprowadzono dyskusję dotyczącą określenia głównych kierunków dalszego działania. Główna część obrad poświęcona została podsumowaniu dyskusji panelowych, które koncentrowały się wokół czterech zasadniczych zagadnień: „NCN jako instytucja – refleksja po pierwszych latach działalności”, „Eksperci i ocena wniosków”, „Kosztorys i wynagrodzenia”, „Co dalej”. 

Moderatorami dyskusji byli prof. J. Gołąb, prof. Z. Błocki, prof. K. Jóźwiak oraz prof. M. Kossowska. Skład każdego zespołu tworzyli wybrani członkowie Rady, Dyrekcja, koordynatorzy dyscyplin oraz pracownicy Centrum.

W ramach prac zespołu tematycznego „NCN jako instytucja – refleksja po pierwszych latach działalności” dokonano podsumowania pierwszych lat funkcjonowania Centrum. Omówiono działalność informacyjną Centrum mającą na celu upowszechnianie informacji nie tylko o ogłaszanych konkursach, ale także propagowanie polskiej nauki m.in. poprzez publikacje artykułów prasowych dotyczących sposobu przygotowana wniosków, zaznamiających młodych naukowców z systemem grantowym. Przedyskutowano również sposób dokonywania oceny formalnej składanych wniosków przez koordynatorów dyscyplin. Podkreślono, że pięciomiesięczny proces oceny wniosku to minimalny czas potrzebny na dokonanie jego rzetelnej i bezstronnej oceny. Dokonano podsumowania kontroli przeprowadzonych w NCN od początku jego działalności zwracając uwagę, że Centrum, zgodnie z zapisami ustawy o zasadach finansowania nauki, podlega obowiązkowemu zewnętrznemu audytowi, przeprowadzanemu nie rzadziej niż co 4 lata. Kończąc prace zespołu, przeprowadzono kierunkową dyskusję dotyczącą kadencyjności stanowisk koordynatorów dyscyplin i wynikających z tego konsekwencji.

W ramach zespołu „Eksperci i ocena wniosków” poruszono zagadnienia związane z wymaganymi przez NCN we wnioskach danymi oraz różnicami w ocenie projektów badawczych między poszczególnymi dziedzinami i grupami dziedzin, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki wybranych dyscyplin w Naukach Humanistycznych, Społecznych i o Sztuce. Zwrócono uwagę na pojawiające się problemy związane z oceną formalną i merytoryczną wniosków oraz powoływaniem recenzentów i ekspertów do oceny wniosków. Zespół odniósł się w dyskusji do przypadków nierzetelności ocen ekspertów, rozważając wprowadzenie mechanizmów znacznie ograniczających występowanie tego typu sytuacji.

Zespół „Kosztorysy i wynagrodzenia” przeanalizował szczegółowo obowiązujące w Centrum przepisy dotyczące wydatków ponoszonych ze środków na projekty badawcze W związku z licznymi wątpliwościami płynącymi ze środowiska naukowego związanymi z wynagrodzeniami dla pracowników naukowych w ramach projektów, zespół przeprowadził kierunkową dyskusję w sprawie doprecyzowania istniejących regulacji. Przypomniano, iż jednym z priorytetów Rady NCN jest wspieranie nowych zatrudnień, finansowanych z grantów NCN na podstawie umów o pracę, zawieranych na okres realizacji projektów. Jednocześnie zwrócono uwagę na konieczność zachowania autonomii jednostek w zakresie kształtowania wewnętrznej polityki kadrowo-płacowej.

Zespół „Co dalej” skupił się na zagadnieniach dotyczących kierunków rozwoju NCN jako instytucji finansującej badania podstawowe. Podkreślono, że głównym założeniem Centrum jest finansowanie projektów badawczych odznaczających się nowatorstwem i doskonałością naukową. Zwrócono uwagę, że polscy naukowcy nadal w zbyt małym stopniu ubiegają się o granty finansowane przez europejskie agencje np. European Research Council. Dlatego też, jednym z priorytetów Centrum powinna być działalność mająca na celu zwiększenie aktywności polskich naukowców, ukierunkowanie ich w działaniach mających na celu pozyskiwanie środków na badania nie tylko z krajowych, ale również z międzynarodowych agencji finansujących projekty badawcze oraz funduszy strukturalnych. Podkreślono znaczenie organizacji konkursów umożliwiających rozwój młodych naukowców. Zgodzono się również, że należy popularyzować ideę istotności badań podstawowych. 

W ostatniej części posiedzenia Rada NCN dokonała wyboru przewodniczących Zespołów Ekspertów do oceny wniosków o finansowanie projektów badawczych w konkursach OPUS 6, PRELUDIUM 6 i SONATA 6, ogłoszonych w dniu 16 września 2013 r.