Wrześniowe posiedzenie Rady NCN

W dniach 7-8 września 2016 r. członkowie Rady spotkali się po raz kolejny. Pierwszego dnia, oprócz posiedzeń Komisji Rady K-1, K-2, K-3 oraz posiedzenia Komisji Odwoławczej, odbyły się również obrady Kapituły Nagrody NCN, która wybrała laureatów czwartej edycji Nagrody NCN. W skład Kapituły wchodzą członkowie Rady i Dyrektor Centrum oraz przedstawiciele fundatorów Nagrody. Kapituła dokonała wyboru młodych uczonych do Nagrody NCN 2016 w trzech obszarach badawczych: w naukach humanistycznych, społecznych i o sztuce, naukach ścisłych i technicznych oraz naukach o życiu. Uroczystość wręczenia Nagrody NCN 2016 odbędzie się 12 października 2016 r. w krakowskich Sukiennicach.

Podczas obrad plenarnych Rada na wstępie przyjęła informację kwartalną o zakresie wykonywanych zadań i wydatkowanych na ten cel środkach przedstawioną przez Dyrektora NCN prof. dr hab. Zbigniewa Błockiego. Na podstawie zatwierdzonego przez Ministra Nauki Szkolnictwa Wyższego sprawozdania finansowego NCN za rok 2015 oraz przyjęcia sprawozdania z realizacji zadań NCN za rok 2015, Rada pozytywnie oceniła wykonanie zadań realizowanych w 2015 r. przez Dyrektora Centrum, jego zastępcę i Koordynatorów Dyscyplin.

Głównym punktem obrad plenarnych było określenie warunków przeprowadzania, dwunastej już, edycji konkursów OPUS, PRELUDIUM, SONATA. Decyzją Rady, na realizację projektów badawczych w tych konkursach zostanie przekazanych łącznie 330 mln zł, z czego 250 mln zł w konkursie OPUS 12, 50 mln zł w konkursie SONATA 12 oraz 30 mln zł w konkursie PRELUDIUM 12. Rada postanowiła nie wprowadzać żadnych zasadniczych zmian w warunkach przeprowadzania tych konkursów. Jedyna zmiana dotyczy konieczności szczegółowego uzasadniania we wniosku niekomercyjnego charakteru badań w przypadku wskazania przez wnioskodawcę badań podstawowych, których elementem jest badanie kliniczne planowane z zastosowaniem produktu leczniczego lub wyrobu medycznego. Konkursy OPUS 12, PRELUDIUM 12, SONATA 12 zostaną ogłoszone 15 września 2016 r. Następna edycja konkursów OPUS, PRELUDIUM będzie ogłoszona w marcu 2017 r., natomiast kolejny konkurs SONATA, zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią, będzie ogłoszony łącznie z konkursem SONATA BIS w czerwcu 2017 r. w nowej formule uwzględniającej m.in. rozmowy kwalifikacyjne z kierownikami projektów na drugim etapie oceny wniosków.

Rada określiła również warunki przeprowadzania kolejnej edycji konkursu POLONEZ na projekty badawcze realizowane w polskich jednostkach przez naukowców przyjeżdżających z zagranicy. Nakład finansowy konkursu, który współfinansowany jest z programu ramowego Horyzont 2020 w ramach działań Marie Skłodowska Curie COFUND, został ustalony przez Radę na poziomie 30 mln zł. Jest to już ostatnia, trzecia, edycja konkursu POLONEZ, którego ogłoszenie zaplanowano na 15 września 2016 r.

Podczas posiedzenia przekazano, że Narodowe Centrum Nauki razem z innymi agencjami z Belgii (Research Foundation – Flanders), Czech (Czech Science Foundation), Estonii (Estonian Research Council), Węgier (National Research, Development and Innovation Office) i Słowenii (Slovenian Research Agency) dołączyło do inicjatywy Europejskiej Rady ds. badań naukowych (ERC), w ramach której realizowany będzie program Fellowship Schemes to Visit ERC Grantees. Każda z agencji uruchomiła swoje krajowe programy finansowania staży w zespołach naukowych realizujących granty ERC dla osób planujących wystąpienie o finansowanie projektów badawczych w ramach konkursów ERC. Polski konkurs Narodowego Centrum Nauki na tego rodzaju staże o nazwie UWERTURA, którego pierwsza edycja zostanie ogłoszona 15 grudnia 2016 r., otrzymał pomyślną notyfikację ERC. Obecnie ERC prowadzi szeroką kampanię informacyjną wśród 2800 swoich grantobiorców zachęcającą do przyjęcia naukowców ze wskazanych krajów. Zdaniem Rady wsparcie, jakie otrzymają polscy badacze dzięki finansowaniu przez NCN staży w ramach konkursu UWERTURA, pozwoli na zdobycie wiedzy pomocnej w przygotowaniu konkurencyjnych wniosków do konkursów ERC. Rada ma nadzieję, że uzyskane w ten sposób doświadczenie z sukcesem wpłynie na zwiększenie udziału polskich uczonych w gronie laureatów ERC.

W dalszej części obrad Rada ustaliła wysokość środków finansowych na realizację projektów badawczych w programie CHIST-ERA European Coordinated Research on Long-term Challenges in Information and Communication Sciences & Technologies ERA-Net. W tej edycji programu, w konkursie Lifelong Learning for Intelligent Systems, Visual Analytics for Decision Making under Uncertainty, polskie zespoły badawcze otrzymają środki finansowe w łącznej kwocie 500 tys. euro na realizację prowadzonych przez nich badań.

Na zakończenie Rada przyjęła stanowiska Zespołów Ekspertów w sprawie oceny raportów końcowych projektów badawczych pochodzących z konkursów przekazanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego do realizacji w Narodowym Centrum Nauki.