Znamy laureatów Nagrody Narodowego Centrum Nauki 2018

środa, 10 października 2018

Prof. Bartosz Brożek, dr hab. Joanna Sułkowska oraz dr hab. Piotr Sankowski zostali wyróżnieni Nagrodą NCN 2018. Za szczególne osiągnięcia naukowe w zakresie badań podstawowych laureaci otrzymają nagrody pieniężne w wysokości 50 tys. zł. Uroczystość, tradycyjnie już, odbyła się w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach.

Ustanowione w 2013 r. wyróżnienie przyznawane jest badaczom do 40. roku życia. Ideą Nagrody NCN jest wspieranie najwybitniejszych uczonych prowadzących badania na polu badań podstawowych w polskich jednostkach naukowych. Nagroda jest wręczana w trzech obszarach badawczych: naukach humanistycznych, społecznych i o sztuce, naukach o życiu oraz naukach ścisłych i technicznych.

Tegorocznym laureatem w obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce jest prof. Bartosz Brożek z Katedry Filozofii Prawa i Etyki Prawniczej na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. W ramach swoich badań prof. Brożek współpracuje także z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych. Kapituła Nagrody NCN doceniła jego nowatorską koncepcję normatywności prawa oraz innych systemów normatywnych, w oparciu o argumentację filozoficzną i wykorzystanie ustaleń nauk kognitywnych i ewolucyjnych. Zainteresowania naukowe prof. Brożka obejmują m.in. teorię i filozofię prawa, a także filozofię nauki, języka i umysłu.

– Moje podejście do badań naukowych podsumować można następującym nakazem: rozwiązuj ciekawe i ważne problemy, wykorzystując do tego wszelkie narzędzia, jakie masz do dyspozycji – wyjaśnia prof. Brożek. – Uważam, że nie można prowadzić odpowiedzialnej refleksji w zakresie prawa i filozofii, jeśli nie weźmie się pod uwagę osiągnięć współczesnych nauk kognitywnych. W ostatnich kilkudziesięciu latach zrewolucjonizowały one nasze rozumienie funkcjonowania umysłu i mechanizmów ludzkich zachowań.

W obszarze nauk o życiu została nagrodzona dr hab. Joanna Sułkowska z Centrum Nowych Technologii oraz Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. Została doceniona za prace nad „zaplątanymi” białkami. Niewłaściwe działanie „zapętlonych białek” może prowadzić do różnych chorób cywilizacyjnych, a rozszyfrowanie ich tajemnic może przynieść przełom w leczeniu choroby Alzheimera, Parkinsona, czy też otyłości. Dr hab. Sułkowska specjalizuje się w biofizyce molekularnej i teoretycznej. Jej badania mają ma charakter interdyscyplinarny, w swojej pracy wykorzystuje metody fizyczne, matematyczne i biologiczne.

– Bardzo ważną rzeczą w mojej pracy jest umiejętność szerokiego patrzenia, nieprzywiązywania się do danej dziedziny: analizowania struktury białek nie tylko okiem fizyka, lecz również biorąc pod uwagę perspektywę biologa i chemika. Trzeba wyobrażać sobie rzeczy, których nie widać gołym okiem, choć one rzeczywiście istnieją – mówi dr hab. Sułkowska.

Trzeci z laureatów dr hab. Piotr Sankowski z Instytutu Informatyki na Uniwersytecie Warszawskim został wyróżniony za fundamentalne wyniki w dziedzinie algorytmów grafowych, zwłaszcza w zakresie znajdowania skojarzeń w grafach. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na problemach optymalizacji kombinatorycznej, ze szczególnym uwzględnieniem obliczeń dynamicznych i stochastycznych oraz inżynierii algorytmicznej.

– Algorytmy odgrywają coraz większą rolę w naszym życiu. Podejmują za nas decyzje, jaką informację zobaczymy na stronie internetowej, dobierają pod nas reklamy, czy decydują o cenach w sklepach internetowych i supermarketach – tłumaczy dr hab. Sankowski. – Zrozumienie, jak zrobić to dobrze, a w szczególności, w jaki sposób zagwarantować, aby działały one w sposób sprawiedliwy, jest ogromnym wyzwaniem, które przed nami stoi.

Kandydatów do Nagrody wskazują naukowcy, m.in. byli członkowie Rady NCN, dotychczasowi przewodniczący Zespołów Ekspertów NCN, laureaci Nagrody z poprzednich lat, a także inni wybitni przedstawiciele świata nauki wskazani przez Radę i dyrektora NCN. W tej edycji do zgłaszania kandydatów uprawnionych było 497 osób. Wpłynęło 69 zgłoszeń, z których w drugim etapie wyłonionych zostało sześciu finalistów, po dwóch w każdym z trzech obszarów. Ostateczny wybór laureatów należał do Kapituły Nagrody NCN złożonej z przedstawicieli Centrum i fundatorów Nagrody.

Nagroda NCN stanowi również pomost między światem nauki i biznesu. Narodowe Centrum Nauki co roku zaprasza do współpracy przedsiębiorstwa zaangażowane w działalność społeczną i badawczą, które decydują się przyjąć rolę fundatorów, przekazując każdemu z laureatów wyróżnienie w wysokości 50 tys. zł. W tym roku są to Grupa Adamed, Jastrzębska Spółka Węglowa oraz Fundacja KGHM Polska Miedź.