Czerwcowe posiedzenie Rady NCN

W dniach 8-9 czerwca członkowie Rady NCN spotkali się po raz kolejny. W pierwszym dniu odbyły się posiedzenia komisji Rady K-1, K-2, K-3, posiedzenie Komisji Odwoławczej oraz posiedzenia zespołów tematycznych Rady NCN. Drugi dzień rozpoczął się posiedzeniem Komisji ds. Współpracy Międzynarodowej oraz wspólnym posiedzeniem plenarnym Rady NCN.

Podczas czerwcowego spotkania Rada Centrum kontynuowała dyskusje nad warunkami przeprowadzania nowych konkursów NCN: konkursu na tzw. małe granty, konkursu na staże w zespołach naukowych realizujących granty Europejskiej Rady ds. badań (European Research Council, ERC) oraz nowej edycji programu Iuventus Plus prowadzonego dotychczas w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego i przekazanego do dalszej realizacji w Narodowym Centrum Nauki. Prace nad nowymi programami trwają nieprzerwanie od kilku miesięcy, a udział w nich biorą zarówno członkowie Rady, jak i Koordynatorzy Dyscyplin oraz pracownicy Biura Centrum odpowiedzialni za administracyjną stronę organizacji konkursów.

Biorąc pod uwagę poprzednie dyskusje nad warunkami konkursu na tzw. małe  granty, Rada zdecydowała, że głównym celem tego konkursu powinno być finansowanie pojedynczego działania naukowego służącego realizacji badań podstawowych, które może obejmować  m.in. prowadzenie badań wstępnych, kwerendę  biblioteczną, wyjazd szkoleniowy czy udział w konferencji. W oparciu o te wytyczne, Rada określi szczegółowe warunki przeprowadzenia tego konkursu oraz regulamin przyznawania środków finansowych i ich rozliczania. Założonym przez Radę priorytetem jest szybki proces oceny złożonych wniosków, który nie powinien przekraczać 3 miesięcy, przy jednoczesnym zachowaniu rzetelności i bezstronności ocen przygotowanych przez ekspertów. Będzie to pierwszy tego typu konkurs ogłoszony przez Centrum, a ciągły nabór poza systemem głównych konkursów grantowych NCN, pozwoli na szybką realizację różnorodnych celów naukowych polskich badaczy.

Kontynuując dyskusje nad kolejną nową inicjatywą ukierunkowaną na wsparcie polskich naukowców w ubieganiu się o granty Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych poprzez przystąpienie NCN do programu Fellowship to visit ERC grantee, Rada omówiła warunki konkursu UWERTURA na finansowanie staży w zespołach naukowych realizujących granty ERC. Celem konkursu będzie umożliwienie czynnym naukowcom, prowadzącym projekty badawcze lub posiadającym już w swym dorobku naukowym granty finansowane ze środków NCN, realizację stażu w zespole badawczym osoby będącej laureatem konkursu ERC. W związku z tym, że staż ma na celu zdobycie wiedzy i doświadczenia, które przełożą się na podniesienie skuteczności w występowaniu o środki europejskie na realizację prowadzonych badań, jak również zwiększenie udziału polskich naukowców w gronie laureatów grantów ERC, Rada uznała, że osoba, która będzie realizowała taki staż, powinna otrzymać bardzo atrakcyjne warunki finansowe. Narodowe Centrum Nauki sfinansuje pobyt w zagranicznym ośrodku naukowym w tym koszty podróży, przy założeniu, że staż będzie trwać od 3 do 6 miesięcy. Szczegóły konkursu UWERTURA będą znane po ostatecznym zatwierdzeniu programu przez ERC.

Rada w trakcie dyskusji poświęciła również wiele uwagi nowemu konkursowi SONATINA, który w założeniu ma stanowić kontynuację realizowanego do niedawna w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego programu Iuventus Plus. Mając na uwadze dyskusję podczas poprzedniego posiedzenia Rady, w ramach której uzgodniono założenia nowego, spójnego cyklu konkursów: SONATINA – SONATA – SONATA BIS, adresowanego do badaczy ze stopniem naukowym doktora na różnym etapie ich kariery naukowej, członkowie Rady omówili raz jeszcze główne założenia tych programów grantowych. Zwrócono uwagę, że tworząc blok konkursów SONATINA – SONATA – SONATA BIS, Rada wzorowała się na systemie obowiązującym m.in. w ERC, w ramach którego dzięki różnorodnemu charakterowi propozycji grantowych osoby rozpoczynające karierę naukową mają możliwość ciągłego rozwoju. W szerokiej dyskusji na ten temat Rada uznała, że w tego typu konkursach, celem dopasowania do standardów ERC, powinien zostać zmieniony również system oceny wniosków. W związku z tym drugi etap oceny wniosków zostanie uzupełniony o rozmowy kwalifikacyjne z kierownikami projektów. Biorąc pod uwagę kwestie organizacyjne związane z przeprowadzaniem konkursów NCN, zdecydowano się na wprowadzenia zmian w ogłoszonym ostatnio harmonogramie konkursów NCN w latach 2016-2017. W stosunku do obecnie obowiązującego harmonogramu, zmianami zostaną objęte terminy ogłaszania konkursów SONATA i SONATA BIS. Decyzją Rady, kolejna edycja konkursu SONATA będzie ogłoszona jeszcze we wrześniu tego roku, natomiast w 2017 r. konkurs SONATA zostanie ogłoszony tylko raz, w czerwcu, wspólnie z konkursami: SONATA BIS, HARMONIA i MAESTRO. Tym samym zrezygnowano z planów ogłaszania konkursu SONATA BIS w grudniu, łącznie z konkursem SONATA i konkursem SONATINA. Konkurs SONATINA ogłaszany będzie raz do roku, w grudniu, razem z konkursami: UWERTURA, ETIUDA i TANGO. Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się w harmonogramie konkursów NCN na lata 2016-2017.

Rada dyskutowała również nad założeniami drugiej edycji konkursu BEETHOVEN na polsko-niemieckie projekty badawcze organizowanego przez Narodowe Centrum Nauki wspólnie z Deutsche Forschungsgemeinschaft (DFG), który tym razem oprócz nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce obejmie swoim zakresem wybrane nauki ścisłe i techniczne. Na kolejnym posiedzeniu Rada przyjmie warunki oraz regulamin przyznawania środków na realizację zadań finansowanych przez NCN w konkursie BEETHOVEN 2, które będą podstawą do ogłoszenia tego konkursu, planowanego na wrzesień br. Omawiając przy tej okazji przebieg współpracy dwustronnej NCN z DFG, Rada dyskutowała nad możliwościami podejmowania przez NCN kolejnych inicjatyw międzynarodowych z zagranicznymi agencjami finansującymi badania naukowe.

W dalszej części obrad członkowie Rady dyskutowali nad zasadami oceny raportów końcowych z realizacji grantów finansowanych przez NCN. Narodowe Centrum Nauki planuje uruchomienie w systemie OSF narzędzia dla członków paneli ekspertów, dzięki któremu podczas oceny nowych wniosków grantowych będą mieli dostęp do informacji na temat tego, w jaki sposób wnioskodawca rozliczył poprzednie projekty badawcze finansowane ze środków NCN. Rada zwróciła również uwagę na konieczność szybkiego wdrożenia  projektu specjalnego portalu, wzorowanego na rozwiązaniu przyjętym przez National Institute of Health (USA) i umożliwiającego  pełny dostęp opinii publicznej do informacji o finansowanych przez NCN projektach badawczych, ich założeniach, wysokości nakładów i uzyskanych rezultatach merytorycznych i publikacyjnych.

Na zakończenie przyjęto stanowiska Zespołów Ekspertów dotyczące oceny raportów rocznych projektów badawczych własnych, promotorskich oraz międzynarodowych projektów badawczych niewspółfinansowanych w grupie nauko humanistycznych, społecznych i o sztuce oraz nauk ścisłych i technicznych pochodzących z konkursów przekazanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego do realizacji w Narodowym Centrum Nauki.