Piąta Nagroda NCN wręczona wybitnym młodym naukowcom


Tuesday, 10 October 2017

Dr Szymon Świeżewski, prof. dr hab. Anna Brożek oraz dr hab. Adam Rycerz to naukowcy wyróżnieni w piątej edycji Nagrody Narodowego Centrum Nauki. Troje badaczy otrzyma po 50 tysięcy złotych za osiągnięcia w zakresie badań podstawowych.

Nagroda NCN to coroczna inicjatywa Narodowego Centrum Nauki mająca na celu promowanie wybitnych naukowców prowadzących badania podstawowe w Polsce. Laureatem może zostać uczony do 40. roku życia, a wyróżnione osiągnięcia muszą powstać w wyniku prac eksperymentalnych i teoretycznych podejmowanych przede wszystkim w celu zdobycia nowej wiedzy, bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne. W konkursie uwzględniane są projekty prowadzone w polskich jednostkach naukowych i udokumentowane publikacjami, również afiliowanymi w Polsce.

Nagrodę NCN 2017 w obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce otrzymała prof. dr hab. Anna Brożek z Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego za skonstruowanie oryginalnych teorii funkcji zdań pytających i rozkazujących, a także za uzupełnienie historii filozoficznej Szkoły Lwowsko-Warszawskiej, poprzedzone drobiazgowymi badaniami archiwalnymi.

– Jednym z praktycznych celów logiki jest minimalizowanie ryzyka błędów w trzech typach procesów: zdobywania wiedzy, jej przetwarzania i jej przekazywania – wyjaśnia profesor Brożek. – Moje badania przyczyniają się do realizacji tego celu poprzez logiczną analizę funkcji pytań i imperatywów. Wyrażenia te odgrywają istotną rolę we wszystkich wspomnianych procesach: poznawczych, myślowych, i komunikacyjnych.

W obszarze nauk o życiu wyróżnienie zdobył dr Szymon Świeżewski z Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN. Do Nagrody NCN nominowany został w uznaniu dla jego prac nad wykazaniem funkcji IncRNA w regulacji kluczowych etapów rozwoju roślin – kiełkowania i kwitnienia.

Badam mechanizmy kontrolujące czas spoczynkowy nasion. Jednocześnie staram się wykorzystywać zalety mojego systemu badawczego do odkrywania nowych uniwersalnych mechanizmów regulacji ekspresji genów – komentuje dr Świeżewski.

Ostatni z laureatów, wyróżniony w obszarze nauk ścisłych i technicznych, to dr hab. Adam Rycerz z Instytutu Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Krakowski fizyk otrzymał Nagrodę NCN 2017 za analizę teoretyczną kwantowego transportu ładunku w nanoukładach grafenowych. Za szczególnie ważne dokonanie Kapituła uznała zaproponowanie mechanizmu kontroli polaryzacji prądu w przestrzeni dolinowych stopni swobody za pośrednictwem pól elektrostatycznych.

W teorii materii skondensowanej fascynuje mnie zwłaszcza możliwość przewidywania – stosunkowo niewielkim nakładem sił i środków – zupełnie nowych, nieznanych wcześniej zjawisk fizycznych, których praktyczne wykorzystanie jest właściwie w zasięgu ręki – mówi dr hab. Adam Rycerz. – Chociaż przypadki, kiedy realizacja tak nakreślonego planu zakończyła się sukcesem można policzyć na palcach jednej ręki (zwykle to odkrycie doświadczalne poprzedzało żmudny proces budowania teorii) zaniechanie podobnych prób z pewnością będzie oznaczało koniec cywilizacji.

Nagroda NCN służy nie tylko wyróżnieniu najwybitniejszych młodych talentów polskiej nauki, ale też nawiązywaniu kontaktów między światem nauki i gospodarki. Co roku Nagrodę fundują przedsiębiorcy – nie inaczej było w podczas tej edycji. W tym roku inicjatywę wsparli: Grupa Adamed, Grupa Azoty, Jastrzębska Spółka Węglowa oraz PKN Orlen.

Fundatorzy, oprócz przekazania laureatom wyróżnienia w wysokości 50 tys. zł każde, wzięli udział w pracach kapituły konkursowej. W jej skład weszli również przedstawiciele Rady NCN oraz dyrekcja Centrum. Trójka zwycięzców została wyłoniona spośród 42 kandydatur zgłoszonych przez wybitnych naukowców z całej Polski.

Uroczystość wręczenia Nagrody NCN 2017 odbyła się 10 października w Galerii Sztuki Polskiej XIX w. w krakowskich Sukiennicach. Pamiątkowe statuetki wręczyli przedstawiciele fundatorów. Galę prowadzoną przez Grażynę Torbicką zwieńczył koncert pianisty Pawła Kaczmarczyka.

Prof. Andrzej Szostek, prof. Anna Brożek oraz prof. Marta Miączyńska czekają na rozpoczęcie uroczystościProf. Janusz Janeczek, przewodniczący Rady NCN podczas uroczystości wręczenia Nagrody NCN 2017Statuetki Nagrody NCNZbliżenie na pierwsze rzędy krzeseł, na których siedzą goście zgromadzeni na uroczystości wręczenia Nagrody NCN. Na pierwszym planie prof. Zbigniew Błocki, dyrektor NCN wraz z żoną. Na dalszych krzesłach siedzi prof. Janusz Janeczek, przewodniczącego Rady NCN z żoną.Pani Grażyna Torbicka prowadząca uroczystość wręczenia Nagrody NCN 2017.Prof. Zbigniew Błocki wita gości i wygłasza przemówienie otwierające uroczystośćProf. Janusz Janeczek wygłasza przemówieniePodsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Łukasz Szumowski wygłasza przemówienieWojewoda Małopolski, Piotr Ćwik wygłasza przemówienieOd lewej stoją przedstawiciel Fundatora Nagrody NCN 2017, prezes Jastrzębskiej Spółki Węglowej Daniel Ozon oraz laureat Nagrody NCN 2017 w obszarze nauk ścisłych i technicznych, dr hab. Adam Rycerz na scenie po wręczeniu statuetkidr hab. Adam Rycerz wygłasza dziękuje za NagrodęGrzegorz Kądzielawski, przedstawiciel Fundatora Grupy Azoty wygłasza przemówienieLaureatka Nagrody NCN 2017 w obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce, prof. Anna Brożek przyjmuje statuetkę z rąk przedstawiciela firmy PKN Orlen Jędrzeja Oleszkiewiczaprof. Anna Brożek po otrzymaniu NagrodyProf. Marta Miączyńska, członkini Rady NCN prezentuje sylwetkę kolejnego laurata NagrodyDr Szymon Świeżewski, laureat Nagrody NCN 2017 w obszarze nauk o życiuMaciej Adamkiewicz, prezes firmy Adamed, jednego z Fundatorów Nagrody NCN 2017Dr Szymon Świeżewski podczas przemówieniaPrzedstawiciele Fundatorów Nagrody NCN 2017 prezentują otrzymane pamiątkowe medale. Na scenie również prof. Zbigniew Błocki dyrektor NCN, prof. Janusz Janeczek, przewodniczący Rady NCN i dr Tomasz Bzukała, zastępca dyrektora NCNWspólne zdjęcie Fundatorów i Laureatów Nagrody NCN 2017 oraz władz NCN

Autor zdjęć: Michał Niewdana

logotyp Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego

PAP Nauka w Polsce   Forum Akademickie  


Gazeta WyborczaRadio Kraków